Terapia habituacji ma szerokie zastosowanie w objawowym leczeniu szumów usznych. Przed przystąpieniem do leczenia metodą habituacji należy wykluczyć stosunkowo rzadko występujące organiczne przyczyny pochodzenia szumów usznych. Kwalifikację do leczenia terapią habituacji przeprowadza lekarz na podstawie wywiadu oraz wyników badań audiologicznych. W większości przypadków kwalifikacja może zostać przeprowadzona w serwisie e-Audiologia.pl Diagnostyka.

Jeżeli lekarz powiedział Ci "musisz się przyzwyczaić do życia z tymi szumami" to znaczy, że kwalifikujesz się do terapii habituacji.

Terapia habituacji jest metodą całkowicie bezpieczną. Terapia nie posiada skutków ubocznych, a jej nieprawidłowe prowadzenie nie skutkuje upośledzeniem słuchu. Jedynie nieprawidłowa kwalifikacja może być przyczyną pośredniego uszkodzenia w wyniku opóźnienia włączenia właściwego leczenia.

Terapia habituacji polega na blokowaniu, na poziomie podkorowym, transmisji sygnałów nerwowych odpowiedzialnych za odbiór szumów usznych. Efektem blokady jest wyłączenie świadomości z procesu przetwarzania szumów usznych. Na co dzień analogiczna sytuacja występuje w przypadku odbioru dotyku ubrania - nie uświadamiamy sobie dotyku ubrania. Dopiero, gdy zastanowimy się, możemy odpowiedzieć na pytanie, w których miejscach czujemy dotyk ubrania. Celem terapii habituacji jest doprowadzenie do sytuacji, w której szumy uszne będą słyszalne dopiero po ich jawnym uświadomieniu.

W skład terapii habituacji wchodzą konsultacje terapeutyczne oraz trening słuchowy. Konsultacje terapeutyczne w serwisie e-Audiologia Szumy uszne zostały zastąpione przez artykuły, instrukcje i pomoce oraz konsultacje telemedyczne (kontakt emailowy i telefoniczny z lekarzem). Trening słuchowy polega na wygenerowaniu i odsłuchiwaniu zindywidualizowanego maskera szumów usznych. Masker jest generowany na podstawie wykonanych w serwisie badań audiologicznych.

Skuteczność metody habituacji, w porównaniu z innymi metodami leczenia szumów usznych, jest bardzo wysoka i sięga 75-80% [1,2].

[2] Sangwon Yeo, Shi-Nae Park, Kyoung-Ho Park and Young-Soo Park, Therapeutic Efficacy of Tinnitus Retraining Therapy, Otolaryngology - Head and Neck Surgery 2005, 133(2):233-4.

[1] Grażyna Bartnik, Annna Fabijańska, Danuta Raj-Koziak, Beata Borawska, Lucyna Karpiesz, Wyniki habituacji szumów usznych i nadwrażliwości słuchowej metodą Tinnitus Retraining Therapy, Otolaryngologia 2003, 2(2):83-9.

Aby zastosować terapię habituacji oferowaną przez serwis e-Audiologia Szumy Uszne należy posiadać komputer osobisty z kartą dźwiękową i podłączeniem do Internetu oraz odtwarzacz plików muzycznych. Po zapoznaniu się z terapią habituacji i wygenerowaniu maskera szumów usznych należy go ściągnąć w postaci pliku muzycznego i odsłuchiwać w odtwarzaczu zgodnie z poznanymi zasadami.

Informacje dotyczące szumów usznych, ich leczenia, a w szczególności terapii habituacji są bezpłatne. Jeżeli zdecydujemy się prowadzić terapię habituacji w oparciu o zindywidualizowany masker szumów usznych to wymagane jest dokonanie płatności przed jego pobraniem.

Tak, stosowanie innych metod leczenia szumów usznych równolegle z terapią habituacji jest dozwolone i nie wpływa na obniżenie skuteczności terapii habituacji.

Terapia habituacji nie likwiduje szumów usznych. Po zakończeniu terapii, szumy uszne będą słyszalne, lecz tylko wtedy, gdy skoncentrujemy się na ich odbiorze. Szum stanie się dźwiękiem obojętnym i nie będzie wywoływał negatywnych emocji oraz reakcji stresowych organizmu. Szum uszny będzie jednym z dźwięków tła takich jak szum wentylatora, szum morza, odgłosy palącego się ogniska, deszcz za oknem, których odbiór wymaga świadomego zwrócenia uwagi.

Jeżeli szumy uszne nie przeszkadzają podczas usypiania w ciszy lub podczas wykonywania pracy umysłowej oraz nie są uciążliwe i nie obniżają jakości życia, stosowanie terapii habituacji jest niecelowe. W przypadku szumów usznych o niewielkim nasileniu proces habituacji może nastąpić spontanicznie.

Podstawami naukowymi terapii habituacji są: niezależna od naszej świadomości filtracja sygnałów nerwowych na poziomie podkorowym oraz duża plastyczność mózgu.

Bodźce zewnętrzne (dźwiękowe, czuciowe) odbierane są przez receptory obwodowe i przekazywane do ośrodków podkorowych a następnie do kory mózgowej. W ośrodkach podkorowych, przede wszystkim w układzie limbicznym, następuje niezależna od naszej świadomości filtracja odebranych sygnałów. Te z sygnałów, które zostaną uznane za istotne zostają przekazane do kory mózgowej, gdzie są uświadamiane. Przykładami sygnałów, które zostają odfiltrowane na poziomie podkorowym jest dotyk ubrania, szum wentylatora, tykanie zegara itp.

Mózg ludzki posiada dużą plastyczność polegającą na powstawaniu, pod wpływem bodźców środowiska, trwałych zmian biochemicznych i morfologicznych w obrębie neuronów, synaps i sieci nerwowych. Automatyczne wykonywanie wyuczonych czynności wynika między innymi z plastyczności ośrodków podkorowych mózgu.

Istotą terapii habituacji jest wyuczenie ośrodków podkorowych ignorowania sygnałów niosących informacje o szumie usznym. Aby sygnał nerwowy niosący informacje o szumie usznym został zablokowany w ośrodkach podkorowych musi zostać zakwalifikowany jako nieistotny. Cel ten jest osiągany za pomocą treningu słuchowego. Towarzystwo innych dźwięków otoczenia znacząco zmniejsza lub usuwa nacechowanie emocjonalne szumu usznego.

Trening słuchowy polega na odsłuchiwaniu monotonnych, zindywidualizowanych dźwięków zwanych maskerami szumów usznych, celem usunięcia nacechowania emocjonalnego szumu usznego. Szum uszny słyszalny w tle maskera szumów usznych nie wywołuje rozdrażnienia, niepokoju lub lęku, przez co możliwa jest jego habituacja w ośrodkach podkorowych.